Willem II van Liere 1652–1706
heer van Oosterwijk
heer van de beide Catwijcken en het Sant
lid van de ridderschap van Holland
gedeputeerde bij de Admiraliteit van Amsterdam
hoogheemraad van Rijnland
Willem was twee jaar oud toen zijn vader stierf. Met zijn jongere zusje Jacoba groeide hij op in de dorpen dicht bij de rivier en de zee, de beide Catwijcken. Daar was zijn leven, daar stierf hij.
En daar heeft hij zich laten afbeelden samen met zijn vrouw Geertruyd Anna van Wassenaer (1659–1694). Bij het strand en de vissers, de duinen, het kleine witte kerkje en de paarden waarmee hij door dat land, zijn land, kon draven.
Hoe hij er uitzag? Dat is op dat schilderij niet te zien. Net als zijn vader werd hij lid van de Hollandse Ridderschap (iets wat zijn moeder zozeer voor hem gewenst had) en gedeputeerde bij de Admiraliteit van Amsterdam.
Hij werd hoogheemraad van Rijnland. De verbinding en samenhang van water en land in zijn gebieden hielp hij besturen.
Toen hij tien jaar oud was kocht zijn moeder, Maria van Reigersberg, een huis aan het Lange Voorhout in Den Haag. De Haagse schilder Hanneman (1625–1672) maakte voor dat huis een portret van het kleine gezin, moeder, zoontje, dochtertje. Maria laat water uit de fontein over haar handen glijden.... symbool dat het leven door moet gaan.
Met de familie Van Wassenaer, die dichtbij aan de Kneuterdijk woonde, waren zij bevriend. En door het huwelijk van zijn zuster Jacoba met Jacob van Wassenaer in 1668 werden de banden nog hechter.
Hij was een graag geziene gast in het gezin van zijn zuster.
Jacobs zuster, Geertruyd Anna, was nog maar negen jaar en hij zestien jaar oud, toen hun broer en zuster met elkaar trouwden. Dertien jaar later, in 1681, zijn Geertruid Anna en Willem in Oosterhout met elkaar getrouwd.
Maar voor dat zover was moest er nog heel wat water door de Oude Rijn vloeien.
In 1673 stierf Maria van Reigersberg. Willem erfde toen de heerlijkheden van de beide Catwijcken en het Sant.
In de zeventiger jaren van de zeventiende eeuw had Willem een verhouding met een zekere Helena Boers, geboren Juyst.1 Zij was getrouwd met Bastiaan Boers, hoofd van een kostschool in Warmond. Dit echtpaar had twee zoons en uit de verhouding met Willem werd in 1679 een zoon geboren die Carolus werd genoemd. Helena stierf bij zijn geboorte.
Bastiaan Boers heeft Carolus als zijn eigen zoon opgevoed.
Later werd Carolus procureur in Leiden en in januari 1705 baljuw en secretaris van de Catwijckse heerlijkheden. Een hoge en verantwoordelijke baan. Een mooi baljuwshuis in Katwijk aan de Rijn hoorde daarbij met een stal en een theekoepel aan de Rijn. Dat huis bestaat nog steeds. Het ligt in de Rijnstraat, vroeger Voorstraat.
Carolus trouwde en zijn eerste zoon Willem werd in Katwijk gedoopt. De getuigen bij die doop waren Willem van Liere, de echte grootvader, en Sebastiaan Boers, de man die Carolus had opgevoed.
Bij de doop van een dochter van Carolus in 1713 waren de getuigen niemand minder dan Jacob Emmery van Wassenaer, Jacob en Jacoba’s zoon (1674–1724) en Maria Jacoba van Liere (1682–1718) oudste dochter van Willem van Liere die getrouwd was met haar neef Jan Gerrit van Wassenaer (1672–1723).
Zij was Carolus’ halfzuster.
De familie Van Liere heeft de familie Boers in ere gehouden.
Zijn halfbroer Willem van Liere, ‘Catje’ genoemd, gaf later het baljuwschap in de heerlijkheden door aan de kinderen van Carolus Boers ‘om zonderlinge gunst en genegenheid, die wij den voorn. Carolus Boers en zijn ganse familie toedragen’.
Maria Jacoba was nog in Oosterhout geboren, de andere zeven kinderen van Willem en Geertruyd Anna werden allen in de Hof van Catwijck geboren.
Er bestond een hechte vriendschapsband tussen de gezinnen van Willem en Jacoba. Ze zagen elkaar veel, niet alleen in Den Haag of in Katwijk maar ook in Rosendaal, waar hun neef Johan van Arnhem, de zoon van hun grootvader Arent van Wassenaers zuster Theodora, hen op zijn kasteel zo dikwijls te logeren heeft gehad.
Geertruyd Anna is niet lang na de geboorte van het laatste kind in 1694 gestorven.
In januari 1706 werd Willem ernstig ziek en hij stierf begin februari van datzelfde jaar. Arent van Wassenaer, Jacoba’s zoon, zijn oudste neef, schreef daarover aan zijn schoonvader Hans Willem Bentinck:
‘My lord, de la maladie de Monsieur de Catwijk, vous ne serez pas fort surpris d’apprendre sa mort; il a plu a Dieu de le retirer a soy dimanche au matin, et laisse une famille tres affligée et tous ses amis qui sont en grand nombre; je me persuade que vous le regretterez; je sçais que vous aviez de l’amitiez pour lui; il vous honoroit et estimoit beaucoup et avoit une entière reconnoissance des bontéz que vous aviez pour lui; ma femme a estez à Catwijk et peut vous dire la désolation où sa pauvre famille est réduite, et la manière édifiante, dont il est mort, ce qui est consolant pour ceus qui lui appartiennent, on peut dire qu’il a vécu en très honeste homme et qu’il est mort en très bon Chretien; en mon particulier j’ay perdu un oncle qui avoit beaucoup d’amitié pour moy, et j’ay fait une grande perte....’ 2)
Willem van Liere, die de volgende heer van de beide Catwijcken en het Sant zou worden, was toen pas zestien jaar oud.
Lang na Willems dood, schreef een van de jongere dochters van Jacob en Jacoba, Louise Emilie (1682–1754) in 1748 een brief aan haar nichtje:
‘un de ces jours on nous a faict l’annonce que le Sieur Boers, Bailli des Catwijc est mort. Quand il avait atteint l’age plus propre à son office, que jadis ou il fut nommé, il montroit dans ses traicts une vive resemblance au Seigneur de ces dits lieus, mon oncle vénéré, dont je garde depuis ma jeunesse les meilleurs souvenirs.....’
Of de figuren, afgebeeld aan het ‘Strand te Catwijck’, werkelijk deze Willem van Liere en Geertruyd Anna voorstellen, wordt door kenners betwijfeld. Het schilderij is mogelijk al in 1654 geschilderd en dan zouden het eerder zijn ouders, Willem I van Liere en Maria van Reigersbergh kunnen zijn.
NOTEN
1 Bijleveld 1943
2 Japikse 1924: 477
Op deze site wordt een beeld gegeven van 800 jaar familiegeschiedenis van één van de oudste adellijke geslachten, de Van Wassenaers. »lees meer
Op deze site wordt een beeld gegeven van 800 jaar familiegeschiedenis van één van de oudste adellijke geslachten, de Van Wassenaers. »lees meer
Op 3 november 2000 was het 800 jaar geleden dat voor het eerst een Van Wassenaer in schriftelijk gedocumenteerde vorm verscheen. Dat feit vormde de aanleiding voor een aantal evenementen dat in 2000 en 2001 gezamenlijk het Van Wassenaer-project uitmaakte. Deze evenementen werden georganiseerd door een samenwerkingsverband waarvan de Familiestichting van Wassenaer, de Stichting Duivenvoorde, de Stichting Twickel, de Stichting Hollandse Historische Reeks, de Stichting Internationale van Wassenaer Concours en het Nationaal Archief deel uitmaken. Een team van eminente historici heeft daarnaast een schitterend geïllustreerd boek geschreven. In het Haags Historisch Museum en op Duivenvoorde en Twickel zijn bijzondere rondleidingen georganiseerd. Het Van Wassenaerconcours stond eveneens in het teken van dit jubileum en ook het Nationaal Archief rondde in 2002 een bijzonder archiefproject af.
Op deze nieuwe website treft u nadere informatie aan over de familiegeschiedenis in het algemeen, de familieleden, de projecten, boeken, tentoonstellingen en evenementen.
> Familiehistorie
> Familieleden
> Activiteiten
> Boeken
> Tentoonstellingen
> Fotoarchief (password)
> Familiehistorie
> Familieleden
> Activiteiten
> Boeken
> Tentoonstellingen
> Fotoarchief (password)
Welkom op de nieuwe site van de Familie van Wassenaer. De eerste versie van deze site hebben we gelanceerd in het jaar 2000, bij het 800-jarig bestaan van de familie. »lees meer
We hadden veel te vertellen, bijvoorbeeld over de tentoonstellingen in het Haags Historisch Museum en in de oude familiekastelen Duivenvoorde en Twickel, het in de Hollands Historische Reeks uitgegeven boek 'Heren van Stand' en over diverse archiefinventarisaties. Nu, twintig jaar verder, vonden we het tijd om de site op te frissen en aan te passen aan de context en de webtechniek van deze tijd. De site verwijst naar aspecten van onze familiegeschiedenis, kunstobjecten en naar de diverse stichtingen en instellingen waaraan wij direct of indirect zijn geliëerd, en geeft informatie over andere publicaties en tentoonstellingen als dat actueel is.
Mocht je naar aanleiding daarvan verdere informatie willen ontvangen, dan kun je die aanvragen op info@wassenaer.net.
Wij zijn Robert Koumans van NAIT Media Ventures heel dankbaar voor de productie van de nieuwe site. En Stichting Jacoba van Wassenaer Fonds voor de financiering van deze update.
Wij wensen je veel plezier toe bij je rondgang over onze site. Als je wilt kun je feedback achterlaten door hier te klikken.
Arent van Wassenaer
Voorzitter bestuur Familiestichting van Wassenaer
